Jak robić zdjęcia smartfonem w różnych warunkach oświetleniowych

Robienie zdjęć smartfonem to świetny sposób na uwiecznienie ważnych chwil, pięknych krajobrazów czy ciekawych detali. Jednak nie zawsze mamy do dyspozycji idealne warunki oświetleniowe, które pozwolą nam uchwycić perfekcyjne ujęcie. Czasem jest za jasno, a czasem za ciemno. Jak sobie z tym poradzić? W tym artykule podpowiemy Ci, jak unikać problemów z oświetleniem, podczas robienia zdjęć telefonem.

Omówienie podstawowych pojęć dotyczących oświetlenia

Zanim przejdziemy do praktycznych wskazówek, warto poznać kilka podstawowych pojęć dotyczących oświetlenia, które pomogą nam lepiej zrozumieć, jak działa aparat smartfona.

Ekspozycja

Ekspozycja mówi o ilości światła, która pada na matrycę aparatu podczas robienia zdjęcia. Ekspozycja zależy od trzech czynników: przysłony, czasu naświetlania i czułości ISO.

• Przysłona to otwór w obiektywie aparatu, który reguluje ilość światła wpadającego do wnętrza. Przysłona jest wyrażana w liczbach f (np. f/2.0, f/4.0), które określają stosunek średnicy otworu do ogniskowej obiektywu. Im mniejsza liczba f, tym większa przysłona, tym więcej światła mamy do dyspozycji.
• Czas naświetlania to czas, przez jaki matryca aparatu jest eksponowana na działanie światła. Czas naświetlania jest wyrażany w sekundach lub ułamkach sekundy (np. 1/60 s, 1/1000 s). Im dłuższy czas naświetlania, tym więcej światła wpada do wnętrza aparatu.
• Czułość ISO to poziom wrażliwości matrycy aparatu na światło. Czułość ISO jest oznaczana liczbowo (np. 100, 400, 1600). Liczby te określają stopień wzmacniania sygnału elektrycznego z matrycy. Im wyższa jest czułość ISO, tym zdjęcie będzie mocniej naświetlone. Czułość ISO ma też wpływ na szum i ostrość zdjęcia. Jeśli czułość ISO jest zbyt wysoka, zdjęcie będzie miało dużo szumu, czyli drobnych zakłóceń koloru i jasności. Jeśli czułość ISO jest zbyt niska, zdjęcie będzie miało mniej szumu, ale obraz może być nieostry.

Ekspozycja ma wpływ na jasność i kontrast zdjęcia. Jeśli ekspozycja jest zbyt wysoka (nadmiar światła), zdjęcie będzie prześwietlone, czyli zbyt jasne i niewyraźne. Jeśli ekspozycja jest zbyt niska (brak światła), zdjęcie będzie niedoświetlone.

Balans bieli

Balans bieli to ustawienie aparatu, które odpowiada za kolorystykę zdjęcia. Balans bieli dostosowuje kolor zdjęcia do temperatury barwowej światła, w jakim jest robione. Temperatura barwowa jest wyrażana w stopniach Kelvina (K) i określa odcień światła od ciepłego (żółtego) do zimnego (niebieskiego).

• Światło słoneczne ma temperaturę barwową około 5500 K i jest uważane za neutralne.
• Światło żarowe ma temperaturę barwową około 3000 K i jest ciepłe.
• Światło fluorescencyjne ma temperaturę barwową około 4000 K i jest zimne.

Balans bieli ma wpływ na nastrój i atmosferę zdjęcia. Jeśli balans bieli jest zbyt ciepły, zdjęcie będzie miało żółtawy odcień. W przypadku kiedy balans bieli jest zbyt zimny, zdjęcie będzie miało niebieski odcień. Natomiast, jeśli balans bieli jest odpowiednio dobrany, zdjęcie będzie miało naturalne kolory.

Wskazania, jak dostosować ustawienia aparatu smartfona do różnych warunków oświetleniowych

Aparat smartfona ma kilka trybów i funkcji, które pozwalają dostosować ustawienia aparatu do różnych warunków oświetleniowych. Oto najważniejsze przykłady:

• Tryb automatyczny: to najprostszy tryb, w którym aparat sam dobiera odpowiednie ustawienia ekspozycji i balansu bieli na podstawie pomiaru światła. Tryb automatyczny sprawdza się w większości sytuacji, ale może nie być idealny w skrajnych warunkach oświetleniowych, takich jak silne kontrasty lub niedoświetlenie.
• Tryb HDR: to tryb, w którym aparat robi kilka zdjęć z różnymi ustawieniami ekspozycji i łączy je w jedno, zachowując szczegóły zarówno w jasnych jak i ciemnych partiach zdjęcia. Tryb HDR sprawdza się w warunkach o dużym zakresie tonalnym, takich jak np. krajobrazy.
• Tryb portretowy: to tryb, w którym aparat rozmywa tło za obiektem głównym, tworząc efekt głębi ostrości. Tryb portretowy sprawdza się w warunkach o dobrym oświetleniu i kontraście między obiektem a tłem.
• Tryb nocny: to tryb, w którym aparat wykorzystuje długie czasy naświetlania i wysoką czułość ISO, aby uzyskać jasne i ostre zdjęcia w słabym świetle. Tryb nocny sprawdza się w warunkach o niskim oświetleniu, takich jak np. nocne ujęcia.
• Tryb manualny: to tryb, w którym użytkownik sam ustawia parametry ekspozycji i balansu bieli według własnego uznania. Tryb manualny sprawdzi się w warunkach o trudnym lub specyficznym oświetleniu, jest także dobry kiedy chcemy zrobić zdjęcia artystyczne.

Porady, jak unikać problemów z oświetleniem, takich jak prześwietlenie lub niedoświetlenie

Prześwietlenie to sytuacja, gdy na zdjęciu jest zbyt dużo światła i nie widać szczegółów. Niedoświetlenie to odwrotność — na zdjęciu jest zbyt mało światła i przez co detale są niewidoczne. Oba te problemy mogą sprawić, że będzie ono niewyraźne, zbyt blade lub ciemne. Jak ich uniknąć?

• Sprawdź ustawienia aparatu w smartfonie. Niektóre smartfony mają automatyczny tryb dostosowujący się do warunków oświetleniowych, ale nie zawsze działa on idealnie. Możesz spróbować zmienić tryb na manualny i samodzielnie ustawić parametry takie jak balans bieli, ISO, czas naświetlania. Te parametry wpływają na to, ile światła wpada do aparatu i jak jest ono rozłożone na zdjęciu.
• Zwróć uwagę na kierunek i rodzaj światła. Światło może być naturalne lub sztuczne, a także mieć różną barwę i intensywność. Zależnie od tego, skąd pada światło i jakie ma właściwości, może ono tworzyć ciekawe efekty na zdjęciu lub psuć obraz, który staramy się uchwycić. Ogólna zasada jest taka, że najlepiej fotografować mając źródło światła za sobą, lub przy bocznym oświetleniu, a unikać fotografowania wprost w stronę źródła światła. 

Podsumowując, robienie zdjęć smartfonem w trudnych warunkach oświetleniowych nie jest niemożliwe, jeśli zastosujesz kilka prostych wskazówek. Pamiętaj, żeby dostosować balans bieli, ekspozycję i ostrość do panujących warunków, a także wykorzystać tryb HDR lub tryb nocny, jeśli twój telefon go posiada. Nie bój się też eksperymentować z różnymi kątami i perspektywami, aby uchwycić niezwykłe efekty świetlne. A jeśli chcesz mieć trwałą pamiątkę ze swoich fotograficznych przygód, zachęcamy do wywołania najlepszych zdjęć w fotolabie. Tam profesjonaliści zadbają o odpowiednią jakość i kolorystykę Twoich zdjęć, abyś mógł cieszyć się nimi przez długie lata.

Najczęściej zadawane pytania 

Jak zrobić dobre zdjęcie w nocy? 

Jeśli chcesz wykonać dobre zdjęcie w nocy, potrzebujesz jak najwięcej światła. Możesz spróbować znaleźć źródło sztucznego światła, takie jak latarnia, czy blask witryny sklepowej. Warto też użyć trybu nocnego w smartfonie, jeśli go posiadasz. Tryb nocny automatycznie dostosowuje parametry tak, aby zwiększyć jasność i redukować szumy na zdjęciu. Pamiętaj też o utrzymaniu aparatu w stabilnej pozycji lub użyj statywu, aby uniknąć rozmycia.

Jak zrobić dobre zdjęcie w słońcu? 

Aby zrobić dobre zdjęcie w słońcu, potrzebujesz uniknąć prześwietlenia i silnych kontrastów. Możesz spróbować znaleźć cień lub poczekać na chmurę, która złagodzi ostre światło słoneczne. Możesz też użyć filtru polaryzacyjnego, jeśli go posiadasz. Filtr polaryzacyjny zmniejsza odblaski i poprawia kolory na fotografowanej scenie.